درد پایین کمر

کمردرد مشکل بسیار رایجی است که به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. درد پایین کمر نه تنها در سالمندان، بلکه در کودکان هم قابل مشاهده است. این اتفاق ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه‌ای رخ دهد و در نتیجه نقص سیستم ایمنی باشد؛ همچنین ممکن است کمردرد به دلیل یک کشیدگی ساده باشد. در ادامه این مقاله به طور جامع درد پایین کمر را بررسی کرده‌ایم.

در صورتی که از درد پایین کمر شدید رنج می برید، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید. دکتر محمود یزدان پناهی، به عنوان یکی از متخصصان و بهترین جراح دیسک کمر است که بهترین خدمات درمانی در زمینه ستون فقرات و مشکلات مربوط به آن را به بیماران ارائه می‌دهد. با مراجعه به دکتر یزدان پناهی، روند تشخیص و درمان ساده و سریعی خواهید داشت. جهت مشاهده ویدئوهایی در این زمینه می توانید پیج اینستاگرام دکتر را دنبال کنید.

درد پایین کمر نشانه چیست؟

درد پایین کمر معمولا با اصطلاح لامباگو شناخته می‌شود. این اصطلاح علت اصلی درد را مشخص نمی‌کند، بلکه خود علامت و درد را توصیف می‌کند. این درد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کشیدگی عضلانی، آسیب، وضعیت نامناسب، شرایط دژنراتیو، فتق دیسک یا شرایط پزشکی زمینه‌ای مانند آرتریت یا عفونت کلیه باشد. تشخیص و ارزیابی مناسب توسط یک متخصص جراحی ستون فقرات برای تعیین علت دقیق و بهترین برای کمر ضروری است.

بسیاری از اوقات این درد تنها یک کشیدگی عضلانی ساده است اما ممکن است بیماری‌هایی مانند دیسک کمر هم در بروز این درد نقش داشته باشند. به همین دلیل باید توسط یک متخصص معاینه شوید.

درد پایین کمر سمت چپ

درد پایین کمر در سمت چپ، ممکن است تنها یک کشیدگی عضلانی ساده باشد. ممکن است به دلیل ایجاد فشار یا کشش ناگهانی روی این قسمت از عضلات، درد بروز پیدا کرده باشد. این درد ممکن است موضعی باشد و فقط در این بخش از کمر موجود باشد. این نوع از درد با استراحت درمان شده و از بین می‌رود.

درد پایین کمر در سمت چپ ممکن است به دلیل بیماری‌های کلیوی نیز باشد؛‌ اگر کلیه چپ دچار بیماری یا عفونت شده باشد، ممکن است باعث ایجاد درد در کمر شود.

درد پایین کمر وسط

درد در گودی کمر نیز ممکن است یک درد عضلانی یا حتی اسپاسم عضلات باشد؛ با این حال درد در این بخش از کمر، معمولا نشان‌دهنده درد ناشی از ستون فقرات است. این درد ممکن است به دلیل جابه‌جایی مهره‌ها یا شکستگی مهره کمر رخ دهد. یکی از علائم دیسک کمر نیز درد پایین کمر در وسط است.

با این حال امکان تشخیص نوع درد کمر بدون معاینه توسط یک متخصص وجود ندارد و در صورت کم نشدن درد، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.

درد پایین کمر سمت راست

درد سمت راست کمر همانند درد چپ ممکن است یک درد عضلانی یا رگ به رگ شدن کمر ساده باشد و با استراحت درمان شود. این درد نیز ممکن است به دلیل عملکرد نامناسب کلیه سمت راست رخ دهد. آرتروز هم ممکن است تنها در یک سمت از کمر باعث ایجاد درد شود و تشخیص علت قطعی بدون نظر پزشک امکان‌پذیر نیست.

درد وسط کمر نشانه چیست؟

درد وسط کمر می‌تواند نشانه یک مشکل جدی باشد؛ به خصوص اگر این درد به شکل مزمن ادامه پیدا کرده یا به نقاط دیگر بدن مانند پاها انتقال پیدا کند. درد وسط کمر می‌تواند فقط به دلیل یک کشیدگی عضلات ساده در کمر هم رخ دهد که با کمی استراحت، کاملا درمان می‌شود؛ در عین حال این درد می‌تواند نشانه یک بیماری جدی مانند دیسک کمر یا حتی شکستگی مهره‌ها باشد. به طور کلی نمی‌توان علت درد کمر را بدون مشورت با متخصص و آزمایش‌هایی مانند ام آر آی تشخیص داد.

در ادامه برخی از جدی‌ترین علت‌های درد وسط کمر را بررسی می‌کنیم.

علت درد وسط کمر

• کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلات این ناحیه
• وضعیت نامناسب بدن و وارد شدن فشار به وسط کمر
• استفاده بیش از حد از و وارد شدن فشار زیاد به عضلات وسط کمر
• بیماری‌های دیسک کمر
• کیفوز یا انحنای بیش از حد ستون فقرات قفسه سینه
• آرتروز، استئوآرتریت، اسپوندیلیت آنکیلوزان
• ارگونومی ضعیف و استفاده صندلی و تشک غیر طبی
• ملتهب شدن دنده‌ها
• شکستگی‌های مهره‌های ستون فقرات
• اسکولیوز یا انحنای جانبی ستون فقرات که باعث وارد شدن فشار به اعصاب توسط مهره‌ها می‌شود.
• عفونت‌های مختلف ممکن درد وسط کمر یا درد پایین کمر ایجاد کنند.
• تومورهای مختلف در ناحیه ستون فقرات، باعث ایجاد کمردرد می‌شوند.

درد پایین کمر در زنان

درد پایین کمر در زنان ممکن است به دلایل مختلفی غیر از دلایل معمول رخ دهد. در ادامه برخی از این دلایل را بررسی کرده‌ایم.

• مسائل زنان و زایمان: شرایطی مانند آندومتریوز، کیست تخمدان، بیماری التهابی لگن (PID) و فیبروم رحمی می‌توانند باعث کمردرد در زنان شود.
• بارداری: افزایش وزن و تغییر در مرکز ثقل در دوران بارداری می‌تواند به کمر فشار وارد کرده و منجر به درد شود.
• دردهای قاعدگی: دردهای شدید قاعدگی که به نام دیسمنوره شناخته می‌شوند، در برخی از زنان دردی در کمر ایجاد می‌کنند.
• پوکی استخوان: زنان یائسه با استخوان‌های ضعیف می‌توانند کمردرد را به دلیل شکستگی یا فشردگی اسکلتی تجربه کنند.

علت درد کمر سمت چپ در زنان

• کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلانی: استفاده بیش از حد از کمر، وارد شدن فشار بسیار زیاد به کمر، وضعیت بدنی نامناسب و حرکات ناگهانی می‌توانند منجر به کشیدگی و رگ به رگ شدن ماهیچه در ناحیه کمر شوند.
• فتق دیسک: هنگامی که هسته داخلی نرم دیسک کمر از طریق شکافی از قسمت بیرونی سخت دیسک بیرون می‌زند، اعصاب مجاور را تحریک کرده و باعث درد می‌شود. این درد ممکن است خودش را به اشکال مختلفی نشان دهد و گاهی اوقات می‌توانید به پاها نیز سرایت کند.
• سیاتیک: تحت فشار قرار گرفتن یا تحریک عصب سیاتیک، که عصبی است که از کمر به پایین و به پاها کشیده است، می‌تواند باعث درد شدیدی در سمت چپ کمر و یک پا شود.
• استئوآرتریت: تخریب استخوان‌ها و غضروف، ساییدگی و سرخوردگی مهره کمر، می‌توانند منجر به درد، سفتی و التهاب در ناحیه کمر شوند.
• سنگ یا عفونت کلیه: در برخی موارد، کمردرد سمت چپ ممکن است نشانه مشکلات کلیوی مانند سنگ یا عفونت در کلیه آن سمت باشد.
• آندومتریوز: برای زنان، درد پایین کمر سمت چپ می‌تواند مربوط به بیماری‌های زنانه مانند آندومتریوز باشد؛ به خصوص اگر درد به شکل دوره‌ای تجربه شده یا همراه با پریود اتفاق بیفتد.

علت درد پایین کمر سمت راست در زنان

• کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلانی: همانند درد پایین کمر سمت چپ، درد سمت راست نیز می‌تواند به دلیل رگ به رگ شدن عضلات آن سمت، عموما به دلیل وارد شدن فشار زیاد و ناگهانی، رخ دهد.
• فتق دیسک: همانند درد سمت چپ، درد پایین کمر سمت راست می‌تواند به دلیل تماس ماده درون دیسک با اعصاب مجاور در آن سمت باشد.
• سیاتیک: تحریک عصب سیاتیک می‌تواند به‌گونه‌ای باشد که درد پایین کمر در سمت راست رخ داده و به پای راست کشیده شود.
• اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک: مفاصل ساکروایلیاک قسمت تحتانی ستون فقرات را به لگن متصل می‌کنند و اختلال در عملکرد این مفاصل می‌تواند منجر به درد در یک طرف کمر شود.
• بیماری دژنراتیو دیسک: با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ای می‌توانند تحلیل رفته و منجر به درد و التهاب، به‌ویژه در یک طرف کمر شود. تحلیل رفتن دیسک باعث عواملی مانند سرخوردگی و ساییدگی مهره کمر می‌شود.
• سنگ کلیه یا عفونت: کمردرد سمت راست می‌تواند نشان‌دهنده مشکلی مربوط به کلیه سمت راست باشد. درد ممکن است با علائم دیگری مانند تغییرات ادراری و تب همراه باشد.
• کیست تخمدان: زنان ممکن است به دلیل وجود کیست‌های تخمدان، درد پایین کمر سمت راست را تجربه کنند.
• آندومتریوز: آندومتریوز، وضعیتی که در آن بافتی مشابه پوشش داخلی رحم در خارج از رحم رشد می‌کند، می‌تواند منجر به کمردرد شود که اغلب در یک طرف بارزتر است.
• بیماری التهابی لگن: PID، عفونت اندام‌های تناسلی زنانه، می‌تواند باعث کمردرد در سمت راست همراه با علائم دیگری مانند درد لگن و ترشحات غیر طبیعی واژن شود.

درد وسط کمر در زنان نشانه چیست؟

• کشیدگی عضلانی: خم شدن‌های ناگهانی، بلند کردن اجسام بسیار سنگین و وارد شدن فشار ناگهانی به کمر باعث کشیدگی عضلات می‌شود که می‌تواند منجر به درد پایین کمر در هر سمت شود.
• وضعیت نامناسب: نشستن یا ایستادن طولانی مدت همراه با وضعیت نامناسب می‌تواند عضلات و رباط‌های پشت و وسط کمر را تحت فشار قرار دهد.
• آرتروز: شرایطی مانند استئوآرتریت یا اسپوندیلوز می‌توانند مفاصل و دیسک‌های ستون فقرات را تحت تاثیر قرار داده و باعث ایجاد درد وسط کمر شوند.
• شکستگی‌های فشاری: شکستگی‌های فشاری در مهره‌های کمر، اغلب به دلیل پوکی استخوان، می‌تواند باعث درد قابل توجهی در ناحیه میانی کمر شود.
• فتق دیسک: فتق دیسک در وسط یا پایین کمر می‌تواند باعث درد موضعی در وسط کمر و همچنین تشعشع درد به سمت پایین و پاها شود.
• تنگی کانال نخاعی: باریک شدن کانال نخاعی می‌تواند به اعصاب ستون فقرات کمر و سینه فشار وارد کرده و منجر به درد پایین کمر یا درد وسط کمر شود.
• عدم تعادل عضلانی: عدم تعادل عضلانی می‌تواند به دلیل عاملی مانند ضعیف بودن عضلات مرکزی رخ داده و باعث ایجاد درد وسط کمر شود.
• فیبرومیالژیا: این بیماری مزمن می‌تواند باعث درد گسترده اسکلتی و عضلانی، از جمله در ناحیه وسط یا پایین کمر شود.
• مشکلات کلیوی: در برخی موارد، درد وسط کمر نشان‌دهنده عاملی مثل سنگ کلیه یا مشکلات دیگر کلیوی است.
• بیماری‌های زنان: مشکلاتی مانند آندومتریوز، فیبروم رحم یا کیست تخمدان می‌توانند باعث کمردرد در زنان شوند.

درد پایین کمر در بارداری

دلایل متعددی در ایجاد درد پایین کمر در بارداری نقش دارند:

• افزایش وزن: با گذشت زمان، وزن زن افزایش یافته و فشار بیش‌تری بر عضلات کمر و ستون فقرات وارد می‌شود.
• تغییرات هورمونی: در طول بارداری، بدن هورمونی به نام ریلکسین ترشح می‌کند که به شل شدن رباط ها و مفاصل در آمادگی برای زایمان کمک می‌کند. این هورمون همچنین می‌تواند بر رباط‌های حمایت‌کننده کمر تاثیر گذاشته و امکان کشیدگی آن‌ها را آسان‌تر کند.
• تغییرات وضعیتی: با رشد کودک، مرکز ثقل زن به سمت جلو حرکت می‌کند؛ درنتیجه وضعیت عادی بدن دچار تغییر می‌شود. این تغییر در وضعیت بدن به همراه وزن اضافی، می‌تواند منجر به عدم تعادل عضلانی و افزایش فشار بر روی کمر شود.
• جدا شدن عضلات شکم: برخی از زنان ممکن است با جدا شدن ماهیچه‌های شکمی مواجه شوند؛ در این حالت عضلات شکم کشیده شده و برای جا دادن کودک در حال رشد از هم جدا می‌شوند. این موضوع می‌تواند منجر به ضعیف شدن عضلات مرکزی شده و فشار بیشتری به کمر وارد کند.
• استرس و خستگی: بارداری می‌تواند از نظر جسمی و روحی خسته‌کننده باشد و منجر به افزایش تنش عضلانی و کاهش استقامت شود.

زنان بارداری که دچار کمردرد می‌شوند، باید وضعیت بدنی مناسب خود را حفظ کرده و به شکل منظم ورزش‌های مناسب زنان باردار را انجام دهند. این ورزش‌ها باید توسط پزشک تایید شوند. استفاده از مکانیک مناسب بدن هنگام بلند کردن اجسام یا خم شدن و استفاده از تکنیک‌هایی مانند گرما یا سرما درمانی، انجام کشش ملایم و ماساژ برای تسکین درد بسیار مهم است. با این حال مهم‌ترین کار برای زنان باردار مشورت با پزشک متخصص است.

آیا درد پایین کمر نشانه عفونت است؟

به طور کلی نمی‌توان درد پایین کمر را نشانه عفونت دانست؛ این درد ممکن است اسپاسم، از علائم دیسک کمر خفیف یا پارگی دیسک کمر باشد. همچنین ممکن است درد پایین کمر نشان‌دهنده بیماری خاصی نبوده و تنها یک کشیدگی عضلانی ساده باشد. با این حال عفونت‌های خاصی ممکن است باعث ایجاد درد در پایین کمر شوند که در لیست زیر به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم.

• عفونت دستگاه ادراری: عفونت ادراری می‌تواند به کلیه‌ها سرایت کرده و باعث درد در ناحیه کمر شود.
• عفونت کلیه: عفونت کلیه که با نام پیلونفریت هم شناخته می‌شود، باعث درد شدید در ناحیه کمر می‌شود.
• پروستات: التهاب غده پروستات می‌تواند باعث کمردرد، همراه با درد در ناحیه کشاله ران شود.
• عفونت ستون فقرات: عفونت‌های باکتریایی یا قارچی می‌توانند بر ستون فقرات تاثیر گذاشته و منجر به کمردرد شوند.
• استئومیلیت: استئومیلیت یک عفونت استخوانی است که در استخوان یا مغز استخوان رخ داده و منجر به کمردرد می‌شود.
• دیسکیت: عفونت دیسک‌های بین مهره‌ای می‌تواند باعث کمردرد، همراه با مشکل در خم شدن یا چرخش کمر شود.

علت درد پایین کمر

درد پایین کمر می‌تواند به دلایل مختلفی بروز پیدا کند؛ برخی از این علائم بیماری‌هایی جدی هستند که تنها با درد کمر و لگن نمایان نمی‌شوند. در لیست زیر برخی از دلایل درد پایین کمر را بررسی کرده‌ایم.

• کشیدگی عضلانی: کشیدگی عضلانی به دلیل آسیب یا استفاده بیش از حد از ماهیچه‌ها و رباط‌های کمر رخ می‌دهد. این اتفاق اغلب به دلیل بلند کردن نامناسب اجسام سنگین، حرکات ناگهانی کمر یا وضعیت بدنی نامناسب در طول روز رخ می‌دهد.
• دیسک کمر: دیسک‌های بین مهره‌ای در ستون فقرات می‌توانند جابجا شده و به اعصاب مجاور فشار وارد کنند. این اتفاق باعث درد پایین کمر می‌شود و نیاز به درمان توسط پزشک دارد. دیسک کمر و درد پاها نیز همراه با یک‌دیگر نمایان می‌شوند؛‌ درنتیجه اگر علاوه بر کمردرد، پاهایتان نیز درد می‌کند، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید. ام آر آی دیسک کمر به تشخیص این بیماری کمک کرده و ممکن است جراحی دیسک کمر ضروری باشد.
• بیماری دژنراتیو دیسک: ساییدگی و پارگی تدریجی دیسک‌های بین مهره‌ها که منجر به درد و کاهش تحرک می‌شود. در این بیماری دیسک‌های کمر به تدریج ساییده شده و از بین می‌روند و دیسک جدیدی بین مهره‌ها جایگزین نمی‌شود.
• تنگی کانال نخاعی: باریک شدن کانال نخاعی که معمولا با افزایش سن همراه است و باعث فشار بر نخاع و اعصاب می‌شود.
• سیاتیک: این بیماری درواقع تحت فشار قرار گرفتن یا تحریک عصب سیاتیک است که از کمر تا پاها کشیده شده است. این تحریک در نهایت باعث ایجاد درد می‌شود.
• اسپوندیلوزیس: این بیماری زمانی رخ می‌دهد که مهره‌ای به لغزیده و با مهره زیرینش منطبق می‌شود. این بیماری باعث ایجاد باعث درد در کمر و فشردگی عصب می‌شود.
• آرتریت: آرتریت درواقع التهاب مفاصل است که اگر در ستون فقرات رخ دهد، منجر به کمردرد می‌شود. این بیماری به دلیل ساییدگی و پارگی مفاصل مرتبط با افزایش سن یا بیماری‌های خودایمنی مانند روماتوئید رخ می‌دهد.

برای تعیین علت دقیق کمردرد، باید با یک متخصص مشورت کنید.

علت درد پایین کمر در زنان

• درد شدید در دوران قاعدگی
• بارداری و اضافه وزن حاصل از آن
• تغییر مرکز ثقل بدن در بارداری
• هورمون‌هایی مانند ریلکسین

علت درد پایین کمر و پهلو

• کشیدگی عضلات پهلوها
• اسپاسم عضلانی
• سنگ کلیه
• بیماری‌های کلیوی

علت درد پایین کمر و دنبالچه

• ضربه یا آسیب: افتادن مستقیم روی استخوان دنبالچه وارد شدن آسیب زیاد به آن، مانند هنگام زمین خوردن یا هنگام زایمان، می‌تواند باعث درد دنبالچه شود.
• کشیدگی یا فشار: نشستن طولانی مدت روی سطوح سخت، به ویژه بدون حالت و ابزار مناسب، می‌تواند به دنبالچه فشار وارد کرده و منجر به درد شود.
• فعالیت‌های مداوم سنگین: فعالیت‌هایی که شامل حرکات تکراری یا فشار بر روی دنبالچه هستند؛ مانند اسب‌سواری یا دوچرخه‌سواری می‌توانند باعث درد دنبالچه شوند.
• عفونت یا التهاب: شرایط التهابی مانند بورسیت دنبالچه یا عفونت می‌تواند منجر به درد دنبالچه شود.
• تغییرات دژنراتیو: دژنراسیون مرتبط با افزایش سن دنبالچه یا ساختارهای اطراف آن، مانند آرتریت در دنبالچه یا مفاصل اطراف، می تواند باعث درد شود.
• تومورها: با این که این اتفاق نادر است، اما تومورهای داخل یا اطراف دنبالچه می‌توانند باعث درد شوند.

این مقاله حتما برای شما مفید است: کارهایی که برای دیسک کمر ضرر دارد

ورزش برای درد پایین کمر

ورزش برای دیسک کمر و درد کمر بسیار مفید است؛ با این حال این ورزش‌ها باید توسط پزشک معرفی شوند و مورد تایید متخصص باشند تا آسیب بیش‌تری به کمر وارد نشود. در ادامه برخی از ورزش‌های مناسب درد پایین کمر را شرح داده‌ایم.

• تمرینات کششی: کشش ملایم عضلات کمر می‌تواند به کاهش تنش و بهبود انعطاف‌پذیری کمک کند. از حرکات کششی می‌توان به کشش زانو تا سینه، کشش گربه-شتر و کشش گهواره اشاره کرد.
• تمرینات تقویت عضلات مرکزی: تقویت عضلات مرکزی (شکم، پشت و باسن) می‌تواند به استحکام ستون فقرات کمک کند و کمردرد را کاهش دهد. پلانک و حرکت سگ‌پرنده از این تمرینات هستند.
• یوگا یا پیلاتس: این تمرینات بر تقویت هسته مرکزی، بهبود انعطاف‌پذیری و ارتقای تعادل کلی بدن تمرکز دارند و می‌توانند کمردرد را کاهش دهند.
• تمرینات مکنزی: این تکنیک شامل یک سری حرکات است که برای متمرکز کردن و کاهش درد کمر طراحی شده است. تمرینات مکنزی معمولا شامل تکرار حرکات کششی و استقامتی مختلف است.

درمان درد پایین کمر

برای درمان درد پایین کمر می‌توان از درمان‌های خانگی مانند ورزش، آب درمانی دیسک کمر، ماساژ و مسکن‌های بدون نسخه استفاده کرد. با این حال اگر یک بیماری زمینه‌ای باعث ایجاد این درد شده باشد، درمان آن بیماری ضروری است. برای تشخیص و درمان این بیماری باید از یک متخصص کمک گرفت. همچنین اگر درد کمرتان همراه با علائمی دیگر مانند تب، سرفه و درد در بخش‌های دیگر بدن است، احتمال زیادی وجود دارد که مبتلا به یک بیماری زمینه‌ای باشید.

ممکن است درمان درد پایین کمر از طریق جراحی انجام شود؛ به عنوان مثال اگر درد پایین کمر ناشی از دیسک کمر باشد، جراحی دیسک کمر محتمل است.