یکی از شایعترین بیماریهایی که میانسالان و سالمندان از آن رنج میبرند، آرتروز کمر است. آرتروز کمر به دلیل تخریب غضروفها ایجاد میشود و درد زیادی را به کمر و لگن وارد میکند. ما در این مقاله به طور جامع آرتروز کمر را بررسی کردهایم و درمانهایی را برای آن ارائه دادهایم.
اگر دچار کمردرد هستید، بهتر است به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا در صورتی که به بیماریهای جدی مبتلا باشید، سریعا تحت درمان قرار بگیرید. دکتر محمود یزدان پناهی یکی از بهترین متخصصان مغز و اعصاب است که خدمات درمانی مختلفی در زمینه بیماریهای ستون فقرات ارائه میدهد. با مراجعه به دکتر یزدان پناهی، بهترین درمان را دریافت خواهید کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده ویدئوهایی در این زمینه، اینستاگرام دکتر یزدان پناهی را دنبال کنید.
آرتروز کمر چیست؟
آرتروز کمر که به عنوان آرتروز ستون فقرات هم ممکن است شناخته شود، یک بیماری دژنراتیو است که مفاصل و دیسکهای کمر را تحت تاثیر قرار میدهد. آرتروز کمر معمولا به دلیل تجزیه غضروفها ایجاد شده و در نهایت منجر به التهاب، درد، سفتی، کاهش تحرک مفاصل و حتی شکستگی مهره کمر میشود. آرتروز میتواند با افزایش سن، آسیبهای وارد شده به کمر، عوامل ژنتیکی یا بیماریهای خاصی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان ایجاد شود.
آرتروز کمر و ستون فقرات
آرتریت پشت که با نام آرتریت کمری یا آرتریت ستون فقرات نیز شناخته میشود، به طور خاص به شرایطی تخریبی اشاره دارد که مفاصل و دیسکهای ناحیه تحتانی کمر ستون فقرات را تحت تاثیر قرار میدهد.
شایع ترین نوع آرتریت پشت، آرتروز کمر و ستون فقرات است که به دلیل ساییدگی و پارگی طبیعی با افزایش سن رخ میدهد. در آرتروز، غضروف محافظ بین مهرههای ستون فقرات و کمر، به تدریج از بین رفته و منجر به اصطکاک بین استخوانها میشود. این موضوع میتواند منجر به درد زیاد و تحرک محدود در کمر شود.
کمر بخشی از ستون فقرات است؛ آرتروز میتواند در هر بخشی از ستون فقرات از گردن تا کمر رخ دهد و محدود به کمر نیست. آرتروز حتی در استخوانهای دست و پاها هم مشاهده میشود و با از بین رفتن غضروفها، مفاصل دستها و پاها آسیب میبینند.
آرتروز کمر و لگن
آرتروز ممکن است در استخوانهای لگن هم رخ دهد؛ در این صورت بخشی از استخوانهای لگن که به کمر و رانها وصل هستند، ساییده میشوند.
آرتروز لگن باعث درد کمر و لگن میشود و یک بیماری دژنراتیو مفصلی است که مفاصل لگن و ران را تحت تاثیر قرار میدهد. آرتروز لگن یک نوع رایج آرتریت است که باعث زوال تدریجی غضروفهایی میشود که مفاصل ران را به لگن و کمر متصل میکنند.
در اصطلاح پزشکی، آرتروز لگن شامل تجزیه تدریجی غضروف مفصلی است که انتهای استخوان مفصل ران را میپوشاند. با از بین رفتن غضروف، استخوانهای زیرین ممکن است شروع به ساییده شدن روی یکدیگر کرده و منجر به درد در مفصل ران شوند.
آرتروز لگن معمولا به دلیل افزایش سن و ساییدگی طبیعی مفصل ران در طول زمان رخ میدهد. با این حال عواملی مانند ژنتیک، آسیبهای قبلی لگن، چاقی، فشار مکرر روی مفصل ران و مشاغل خاصی که شامل فعالیتهای فیزیکی سنگین یا ایستادن طولانیمدت میشوند، میتوانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.
تفاوت آرتروز کمر با دیسک کمر
دیسک کمر و آرتروز کمر دو بیماری متفاوت هستند که میتوانند بر قسمت پایین کمرتاثیر داشته باشند و علائم مشابهی ایجاد کنند؛ با این حال دلایل زمینهای ایجادشان یکسان نیست. در ادامه به تفاوتهای دیسک کمر و آرتروز کمر اشاره کردهایم:
ماهیت بیماریها و دلایل ایجاد
- بیماری دیسک کمر: بیرون زدگی دیسک کمر که به عنوان بیماری دژنراتیو دیسک نیز شناخته میشود، به تغییرات طبیعی مرتبط با افزایش سن که در دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات رخ میدهد، اشاره دارد. این دیسکها به عنوان ضربه گیر بین مهرهها عمل کرده و انعطاف پذیری ستون فقرات را فراهم میکنند. در این بیماری دیسکهای مهرههای کمر به تدریج ساختار و عملکرد خود را در طول زمان از دست میدهند. علل شایع شامل ساییدگی، فشار مکرر، آسیب یا استعداد ژنتیکی است.
- آرتروز کمر: آرتروز کمر نوعی آرتریت است که مفاصل فاست قسمت پایین کمر را تحت تاثیر قرار میدهد. مفاصل فاست مفاصل کوچکی هستند که بین مهرهها قرار دارند و مسئول ایجاد ثبات، امکان حرکت و جلوگیری از چرخش بیش از حد ستون فقرات هستند. با گذشت زمان، این مفاصل به دلیل افزایش سن، فشار مکرر، التهاب یا آسیب میتوانند دچار تغییرات دژنراتیو و تحلیلرفتگی شوند.
علائم
- دیسک کمر: علائم دیسک کمر ممکن است شامل درد کمر، بیحسی یا گزگز در پاها، ضعف کمر و پاها و کاهش دامنه حرکتی در ستون فقرات باشد. درد اغلب با حرکات خاصی مانند خم شدن، بلند کردن یا چرخش بدتر میشود. همانطور که مشخص است دیسک کمر و درد پاها باهم مرتبط هستند و ممکن است در آرتروز شاهد درد پاها نباشیم. علائم دیسک کمر خفیف ممکن است فقط شامل کمردرد باشد.
- آرتروز کمر: علائم آرتروز کمر ممکن است کمردردی باشد که با سفتی عضلات و کمر همراه است و با حرکت بدتر میشود. ممکن است اسپاسمهای عضلانی در آرتروز کمر رخ دهند. این دردها معمولا با استراحت بهتر میشوند در حالی که درد دیسک کمر ممکن است مدتها ادامه پیدا کند.
تشخیص
- دیسک کمر: آزمایشهای تشخیصی برای دیسک کمر ممکن است شامل تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی دیسک کمر یا سی تی اسکن باشند.
- آرتروز کمر: تشخیص آرتروز کمر شامل معاینه فیزیکی، بررسی تاریخچه پزشکی و آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا ام آر آی است.
درمان
- دیسک کمر: درمان دیسک کمر شامل آب درمانی دیسک کمر، فیزیوتراپی، جراحی دیسک کمر و جراحی ستون فقرات در شرایط حاد است. با پرهیز از انجام کار هایی که برای دیسک کمر ضرر دارد، میتوان درد ناشی از آن را کاهش داد.
- آرتروز کمر: درمانی برای آرتروز کمر وجود ندارد اما میتوان درد را مدیریت کرد و از بین برد. مدیریت درد و بهبود عملکرد از طریق داروهای مسکن، فیزیوتراپی، تمرینات برای تقویت عضلات مرکزی، اصلاح شیوه زندگی مانند کاهش وزن به حد مناسب، تزریقهای مسکن و در برخی موارد، جراحی متمرکز است.
اگر دچار بیماری دیسک کمر هستید این مقاله را هرگز از دست ندهید: |
علائم آرتروز کمر چیست؟
- کمردرد: درد مداوم کمر یکی از علائم شایع آرتروز کمر است. این درد ممکن است مزمن، حاد یا تیز باشد. شدت آن با توجه به وضعیت هر بیمار متفاوت است و ممکن است با حرکت، نشستن یا ایستادن طولانی مدت بدتر شود.
- سفتی: افراد مبتلا به آرتروز کمر اغلب دچار سفتی در قسمت پایین کمر میشوند. سفتی ممکن است در صبح و پس از بیدار شدن محسوستر باشد و با حرکت در طول روز بهبود یابد.
- دامنه حرکتی محدود: آرتروز میتواند بر انعطافپذیری و دامنه حرکتی کمر تاثیر داشته باشد و آنها را کاهش دهد. ممکن است خم شدن از طریق کمر به موضوعی دشوار و چالشبرانگیز تبدیل شود. چرخش کمر نیز ممکن است محدودتر شود.
- اسپاسم عضلانی: عضلات اطراف مفاصل آسیبدیده ممکن است به عنوان یک پاسخ به درد دچار اسپاسم شوند. این اسپاسمها میتوانند باعث درد بیشتر شده و سفتی کمر را افزایش دهند.
- بیحسی یا سوزن سوزن شدن: در برخی موارد، آرتروز کمر میتواند منجر به فشردهسازی و تحریک عصبها شده و در نتیجه احساس بیحسی یا گزگز در کمر و پایینتنه ایجاد شود.
- ضعف: آرتروز مزمن کمر میتواند عضلات کمر و پاها را ضعیف کند. این ضعف ممکن است به شکل دشواری در ایستادن از حالت نشسته، راه رفتن در مسافتهای طولانی یا انجام فعالیتهایی که به قدرت کمر نیاز دارند، ظاهر شود.
- حساسیت: مفاصل تحت تاثیر آرتروز ممکن است نسبت به لمس شدن حساس شوند. حساسیت موضعی در ناحیه آسیبدیده کمر یک علامت شایع آرتروز است.
ورزش برای آرتروز کمر
- تمرینات هوازی: مانند پیادهروی و شنا که عضلات کمر را تقویت میکنند.
- تمرینات تقویتکننده عضلات مرکزی: عضلات مرکزی قوی میتوانند حمایت بهتری از ستون فقرات داشته باشند. تمریناتی مانند ورزشهای شکم و بریج.
- تمرینات کششی: حرکات کششی میتوانند به بهبود انعطافپذیری و کاهش تنش عضلانی کمک کنند. تمریناتی مانند کشش زانو تا سینه و کشش گربه-شتر برای کمر مفید هستند.
- یوگا ملایم یا پیلاتس: این تمرینها میتوانند به بهبود انعطافپذیری، تقویت هسته مرکزی بدن و تقویت آرامش کمک کنند.
اگر دچار بیماری دیسک کمر هستید این مقاله را هرگز از دست ندهید: |
آرتروز کمر چگونه درمان میشود؟
- داروهای ضد التهاب و مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن
- تزریق کورتیکواستروئید: کورتیکواستروئید را به شکل مستقیم به مفاصل تزریق میکنند که باعث تسکین موقتی درد میشود.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست میتواند یک برنامه ورزشی خاص برای نیازهای شما طراحی کند؛ از جمله تمرینات قدرتی و انعطافپذیری و تکنیکهایی برای مدیریت درد.
- گرما و سرما درمانی: اعمال گرما یا سرما به ناحیه آسیبدیده می تواند به کاهش درد و کاهش التهاب کمک کند. گرما درمانی (دوش آب گرم، پدهای گرم کننده) میتواند به آرامش عضلات کمک کند، در حالی که سرما درمانی (کیسه یخ) میتواند ناحیه را بیحس کرده و تورم و التهاب را کاهش دهد.
- وسایل کمکی: با توجه به شدت وضعیت، پزشک ممکن است وسایل کمکی مانند بریسهای کمری را برای ایجاد ثبات و کاهش فشار بر ستون فقرات توصیه کند.
- اصلاح سبک زندگی: ایجاد تغییرات خاص در سبک زندگی میتواند در مدیریت آرتروز کمر مفید باشد. این تغییرات شامل حفظ وزن سالم، حفظ وضعیت ارگونومیک بدن، اجتناب از فعالیتهای مضر مانند خم شدن نامناسب و فشار زیاد روی کمر و تمرینهای منظم است.
- درمانهای مکمل و جایگزین: برخی افراد از طریق درمانهای مکمل مانند طبسوزنی، مراقبتهای کایروپراکتیک یا ماساژ تسکین پیدا میکنند. با این حال قبل از انجام این گزینهها با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
- جراحی: در موارد شدید که اقدامات عادی پاسخگو نیستند، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.
درمان خانگی آرتروز کمر
- ورزشهای کششی
- یوگا
- آبدرمانی کمر
- گرما و سرما درمانی
- استراحت
- ماساژ کمر
قرص برای آرتروز کمر
به طور کلی قرصی وجود ندارد که آرتروز کمر را به شکل کامل درمان کند. آرتروز از تخریب مهرهها و ساییدهشدن استخوانها به یکدیگر ایجاد میشود و نمیتوان این موارد را با قرص درمان کرد. قرصهایی مانند استامینوفن، ناپروکسن، ایپوبروفن و قرصهای مسکن قویتر مانند ژلوفن و کدئین میتوانند درد ناشی از آتروز کمر را کاهش دهند.
این قرصها را به شکل خودسرانه مصرف نکرده و راجع به مصرفشان با پزشک خود مشورت کنید.