رعایت مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی یکی از اصلی‌ترین نکات برای تسریع روند بهبودی است. مراقبت‌ها از همان روز ابتدایی بعد عمل آغاز می‌شوند و ممکن است برای چندین ماه یا حتی چندین سال ادامه داشته باشند. نوع مراقبت‌ها به شدت و میزان گستردگی جراحی نیز بستگی دارد. برای درک این موضوع شما باید در مورد علت تنگی کانال نخاعی بیشتر بدانید.
زمانی که یک یا چند سوراخ استخوانی(فورامینا) موجود در ستون فقرات به دلیل فشار یا آسیب شروع به باریک شدن می‌کنند، باعث کاهش فضا برای قرارگیری اعصاب و نخاع می‌شوند. تنگی کانال نخاع می‌تواند به دلیل آرتروز ستون فقرات، بیماری دژنراتیو دیسک، ضخیم شدن رباط‌های کانال نخاعی و… ایجاد شود. این مشکل می‌تواند در کانال نخاعی یا در سوراخ بین مهره‌ای که باعث خروج اعصاب نخاعی از کانال نخاعی می‌شود، اتفاق بیفتد. باریک شدن این سوراخ‌ها باعث می‌شود تا عصب نخاعی فشرده شده و فرد احساس درد، سوزن سوزن شدن بی‌حسی یا ضعف داشته باشد.
شدت و گستردگی تنگی کانال نخاعی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، بنابراین افراد ممکن است علائم و نشانه‌ها را به صورت خفیف یا شدید تجربه کنند. پزشک ابتدا بعد از تشخیص و شناسایی علت تنگی نخاع، ممکن است درمان‌های طبیعی مانند ورزش برای دیسک کمر را توصیه کند، اما همیشه ورزش برای تنگی کانال نخاعی موثر نیست. گاهی درمان فقط از طریق جراحی امکان‌پذیر است. به همان اندازه که انجام تکنیک‌های درمانی مهم است، رعایت مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی مانند تعویض پانسمان، مراقبت از زخم‌ها، بستن کمربند طبی، اصلاح سبک زندگی و فیزیوتراپی نیز اهمیت دارد. در این مقاله از وبسایت دکتر محمود یزدان پناهی به یکی از بهترین جراح دیسک کمر در تهران به صورت مفصل در مورد چگونگی مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی با شما صحبت خواهیم کرد.
مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
اگر بعد از ام آر آی دیسک کمر، پزشک جراحی ستون فقرات را برای شما در نظر گرفته، باید نکات مراقبتی بعد از عمل را با دقت دنبال کنید تا بهبودی سریعتر حاصل شود. این نکات به شرح زیر هستند:
از ایجاد هرگونه فشار یا کشش ناگهانی باید خودداری شود
در هفته‌های ابتدایی بعد جراحی از خم شدن، چرخیدن، فشار دادن، کشیدن یا بلند کردن وزنه خودداری کنید. البته افرادی که علائم دیسک کمر دارند، چه قبل از جراحی چه و بعد از آن باید همواره مراقب ایجاد فشار به ستون فقرات خود باشند. همچنین به نحوه خوابیدن تنگی کانال نخاعی دقت کنید و مراقب باشید تا هنگام خواب چرخش یا جابجایی ناگهانی نداشته باشید.
سیگار و دخانیات را کنار بگذارید
مواد شیمیایی موجود در دخانیات به ویژه نیکوتین سیگار باعث اختلال در فرایند اکسیژن رسانی و خونرسانی به بافت‌های جراحی شده می‌شود. این می‌تواند بهبود زخم‌ها را به تاخیر بیندازد.
هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام مراقب باشید
در هفته‌های ابتدایی از نشستن یا ایستادن بیش از ۳۰ دقیقه خودداری کنید. هنگامی که می‌خواهید چیزی را از سطح زمین بلند کنید، چمباتمه بزنید و کمر خود را صاف نگه دارید.
از زخم‌ها به خوبی مراقبت کنید
تعویض پانسمان و خشک نگه داشتن زخم‌ها یکی از مهمترین نکات مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی است. برای پیشگیری از عفونت باید روزانه پانسمان را عوض کنید تا زخم کاملا خشک شود. تقریباً دو هفته طول می‌کشد تا زخم‌ها کاملاً بهبود پیدا کنند.
رژیم غذایی خود را اصلاح کنید
در لیست مراقبت بعد از عمل تنگی کانال باید به رژیم غذایی خود نیز توجه داشته باشید. مصرف غذاهای پرفیبر، نوشیدن مایعات باعث پیشگیری از یبوست و بهبود عملکرد روده می‌شود. در این صورت هنگام اجابت مزاج فشار کمتری به زخم‌ها وارد خواهد شد. برای تسریع بهبودی بعد عمل، ویتامین C، کلسیم و پروتئین بیشتری مصرف کنید.
مراقب مصرف داروها باشید
برای کاهش درد ممکن است در روزهای ابتدایی داروهای مسکن به بیمار داده شود. در مصرف مسکن‌ها نباید زیاده‌روی کرد. به مرور مصرف مسکن‌ها را کاهش دهید.
از کمربند طبی استفاده کنید
برای ترمیم و بهبود سریعتر دیسک کمر و درد پاها، بهتر است از کمربند طبی استفاده کنید. البته استفاده از کمربند طبی باید زیر نظر پزشک جراح باشد. به طور معمول بیماران پس از گذشت دو هفته میتوانند کمربند طبی را برای پشتیبانی از ناحیه جراحی شده و جلوگیری از فشار مضاعف به کمر ستون فقرات استفاده کنند.
حرکات اصلاحی و تمرینات ورزشی را دنبال کنید
حرکات و تمرینات اصلاحی توسط پزشک و متخصص فیزیوتراپی برای بیمار نظر گرفته می‌شوند. بسیاری از این تمرینات باید روزانه در منزل دنبال شوند. آب درمانی دیسک کمر قبل یا بعد جراحی نیز ممکن است برای بیمار در نظر گرفته شود. همچنین کارهایی که برای دیسک کمر ضرر دارد نیز به بیمار توضیح داده می‌شوند تا بیمار دچار مشکل یا عارضه خاصی بعد عمل نشود.
دوره نقاهت عمل تنگی کانال نخاعی
در طول جراحی دیسک کمر با لیزر یا بدون آن، یک پیوند یا جایگزین استخوان در ستون فقرات قرار می‌گیرد که رشد استخوان بین مهره‌های مجاور را تسهیل می‌کند. فرآیند رشد استخوان‌ها معمولاً حدود 3 تا 6 ماه طول می‌کشد. برای پیوند و تثبیت استخوان ممکن است نیاز به استفاده از صفحات، میله و پیچ باشد تا استخوان جدید ستون فقرات در بخش مورد نظر بی حرکت بماند. برخی از بیماران در طول دوران نقاهت از بریس استفاده می کنند تا ضمن محدود کردن حرکت، پشتیبانی لازم را از ستون فقرات به عمل آورد. استخوان طی 12 تا 18 ماه پس از جراحی به استحکام لازم می‌رسد.
مدت زمان استراحت بعد از عمل دیسک کمر
اکثر افراد حدود 2 تا 4 روز پس از جراحی ستون فقرات کمری از بیمارستان مرخص شده و به خانه برمی گردند. معمولاً حدود 4 تا 6 هفته طول می کشد تا فرد بتواند به شغل اداری یا کم تحرک خود بازگردد، اما بازگشت به فعالیت‌ها و مشاغل پرتحرک که نیاز به فعالیت‌های فیزیکی بیشتر دارند، ممکن است 3 ماه یا بیشتر طول بکشد. اکثر افراد حدود 6 ماه پس از جراحی میتوانند فعالیت های فیزیکی با شدت بیشتر مانند وزنه برداری یا کارهای ساختمانی را از سر بگیرند.
درد بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
پس از جراحی ممکن است احساس سفتی و دردناکی در کمر و اطراف ناحیه جراحی شده داشته باشید. همین باعث می‌شود تا بسیاری از بیماران نگران شده و بپرسند آیا دیسک کمر خوب می‌شود یا این دردها همچنان ادامه دارد؟ جای نگرانی نیست، بسته به شدت علائم و گستردگی جراحی بیماران ممکن است حدود سه ماه یا کمتر درد کمر بعد از عمل تنگی نخاع را تجربه کنند. شدت درد در افراد مختلف متفاوت است. به همین دلیل داروهای ضد درد تجویز می‌شوند تا بیمار بتواند این شرایط را بهتر کنترل و مدیریت کند. به مرور میزان مصرف داروهای مسکن کاهش پیدا خواهد کرد.
درد کمر بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
اگر نگران درد کمر هستید باید نکات مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی را جدی بگیرید. با این وجود اکثر بیماران درد کمر را تا مدتی بعد از جراحی تجربه خواهند کرد.
درد گردن بعد از عمل تنگی نخاعی
تنگ شدن کانال نخاعی در ستون فقرات می‌تواند عصب‌های گردن را نیز تحریک کند و عصب‌های نخاع گردنی را تحت فشار قرار دهد. در این صورت پس از جراحی، فرد ممکن است درد گردن را نیز تجربه نماید. درد بیشتر هنگام چرخش سر و گردن ایجاد می‌شود و می‌تواند دامنه حرکتی سر را محدود کند. موقتی بوده و به مرور کاهش پیدا خواهند کرد.
بی حسی پا بعد از عمل تنگی نخاع
بی حسی پاها بعد از انجام جراحی طبیعی است. بی‌حسی پاها به دلیل فشرده شدن عصب نخاعی می‌باشد. از طرفی پس از جراحی اعصاب و عضلات اطراف ناحیه تحت درمان ملتهب و متورم خواهند شد. این همچنین می‌تواند منجر به احساس بی‌حسی در پاها شود.
رانندگی بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
بسته به نوع جراحی خود می‌توانید ۲ تا ۶ هفته پس از عمل تنگی نخاع، رانندگی کنید. یکی از مهمترین دلایلی که باعث می‌شود تا بلافاصله بعد از جراحی نتوانید رانندگی کنید، اثرات داروی مسکن است که می‌تواند باعث احساس خستگی و سردرگمی هنگام رانندگی شود. اگر بعد از قطع داروها همچنان احساس بی‌حسی در پاهای خود دارید، با پزشک خود مشورت نمایید. تا زمانی که پزشک اجازه نداده و دوره درمان شما کامل نشده، نباید رانندگی کنید.
عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع
اگر وجود علائم دیسک کمر خفیف یا شدید باعث شده تا پزشک برای شما درمان از طریق جراحی را در نظر بگیرد باید به این نکته توجه داشته باشید که تکنیک درمان مانند سایر عمل‌های جراحی می‌تواند با عوارضی همراه باشد.
مهمترین عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاعی به شرح زیر هستند:
- آسیب به اعصاب
- پارگی بافت
- درد مزمن
- مشکل در دفع ادرار
- تنگی نفس
- لخته شدن خون در پاها
- درد و ضعف شدید در یک یا هر دو پا
- احتمال بروز عفونت در محل جراحی
نتیجه نهایی در مورد مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
اگر نکات مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی را به دقت رعایت کنید، سریعتر می‌توانید به امور روزمره خود را از سر بگیرید. رعایت نکات مراقبتی شامل اصلاح سبک زندگی، استفاده از کمربند طبی، انجام حرکات اصلاحی و… است. با انجام جراحی نزد پزشکان مجرب و متخصص مانند دکتر یزدان پناهی، ضمن انجام یک عمل عالی و موفقیت آمیز می‌توانید اصولی‌ترین نکات مراقبتی بعد از جراحی را دریافت نمایید.
منابع
