در تومور مغزی کجای سر درد می‌گیرد؟

سردردها دلایل مختلفی دارند؛ استرس، کم‌آبی، خواب نامناسب و ناکافی، التهاب، لخته خون در مغز، فشار مغز، عصب‌ها و تومور مغزی می‌توانند دلایل ایجاد سردرد باشند. با این حال هر سردردی نشانه وجود تومور مغزی یا یک بیماری زمینه‌ای نیست و دلایل ساده‌تری می‌توانند باعث ایجاد سردرد شوند. سردرد تومور مغزی دارای علائم و نشانه‌هایی است و دانستن آن‌ها در تشخیص این سردرد و کمک گرفتن از پزشک نقش مهمی دارند.

اگر از سردردهای زیاد رنج می‌برید، بهتر است به یک پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید. دکتر محمود یزدان پناهی از بهترین متخصصان و جراحان مغز و اعصاب است که خدمات درمانی لازم را برای درمان تومور مغزی به بیماران ارائه می‌دهد. در این مقاله، سردرد تومور مغزی و تفاوت‌های آن با سردرد عادی را بررسی کرده‌ایم و به این سوال پاسخ می دهیم که در تومور مغزی کجای سر درد می‌گیرد؟ جهت مشاهده ویدئو هایی در این زمینه می توانید پیج اینستاگرام دکتر یزدان پناهی را دنبال کنید.

سردرد تومور مغزی چگونه است؟

به طور کلی سردردهای تومور مغزی به شکل موضعی هستند و در مواقع خاصی از روز مانند اوایل صبح یا اواخر شب بدتر می‌شوند. این سردردها معمولا با وارد شدن فشار به سر مانند فشار ناشی از عطسه، شدیدتر می‌شوند و در برابر بسیاری از داروها مقاوم هستند. سردرد تومور مغزی دارای تفات‌هایی با سردرد معمولی است که در لیست زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

1. شدت: سردرد تومور مغزی معمولا در مقایسه با سردرد معمولی شدیدتر است. این سردردها اغلب به صورت یک درد مداوم و مزمن ظاهر می‌شوند و با گذشت زمان بر شدتشان افزوده می‌شود.
2. مدت زمان: سردردهای عادی معمولا چند ساعت طول می‌کشند، در حالی که سردردهای تومور مغزی می‌توانند روزهای متوالی یا بیش‌تر ادامه پیدا کنند.
3. الگوها: سردرد معمولی ممکن است به صورت پراکنده یا در پاسخ به محرک‌هایی مانند استرس، کم‌آبی یا کمبود خواب رخ دهند. سر درد تومور مغزی از یک الگو پیروی کرده و در ساعات خاصی از روز یا شب رخ می‌دهد.
4. پاسخ به داروها: سردردهای معمولی با مسکن‌های بدون نسخه درمان می‌شوند؛ در حالی که سر درد تومور مغزی ممکن است با چنین اقداماتی کاهش پیدا نکند. اگر تومور مغزی باعث سردرد شود، ممکن است حتی پس از استفاده از داروهای مسکن قوی نیز ادامه یابد.

علائم سردرد تومور مغزی

تومور با ایجاد فشار روی عصب‌های مجاور، نه تنها باعث ایجاد درد شده، بلکه علائم دیگری را نیز ایجاد می‌کند. مغز درد عصب‌ها را احساس نمی‌کند اما اثر این فشار در بخش‌های مختلف بدن دیده می‌شود. سردرد تومور مغزی، عارضه‌های عصبی مختلفی دارد که در لیست زیر بررسی شده‌اند:

• بدتر شدن با فعالیت بدنی: سردردهای ناشی از تومور مغزی ممکن است با فعالیت‌های عادی بدن مانند خم شدن، سرفه یا عطسه بدتر شوند.
• حالت تهوع و استفراغ: این علائم ممکن است همراه با سردرد بوده و صبح یا بعد از فعالیت مشهودتر باشند.
• تغییرات بینایی: برخی از افراد ممکن است تاری دید، دوبینی یا سایر اختلالات بینایی را در کنار سردرد تومور مغزی تجربه کنند.
• اختلالات حسی: گزگز یا بی‌حسی در اندام‌ها یا صورت، ضعف عضلانی و مشکل در هماهنگی عضلات می‌توانند همراه با سردرد تومور مغزی رخ دهند.
• تغییرات شناختی: مشکلات حافظه، دشواری در تمرکز، سردرگمی و تغییرات شخصیتی نیز می‌توانند با سردردهای تومور مغزی همراه باشند.
• تشنج: در تومور مغزی بدخیم پیشرفته‌تر، ممکن است بیمار دچار تشنج‌های ناگهانی شود.
• ضعف یا فلج شدن: فشار روی اعصاب روی عضلات تاثیر زیادی می‌گذارد و حتی ممکن است باعث فلج‌شدن شود. این موارد ممکن است جزو علائم پنهان تومور مغزی باشند و روند پیشرفت آن‌ها در عضلات دیده نشود.

ویژگی های سردرد تومور مغزی

• شدت بالا و درد زیاد
• درد موضعی
• افزایش درد در زمان‌های مختلف در طول روز
• احساس درد در عمق سر
• تداوم سردرد به‌صورت روزهای متوالی
• ایجاد علائم مختلف مانند حالت تهوع
• بیدارشدن با سردرد
• بدتر شدن با فعالیت‌های طبیعی بدن مانند عطسه و سرفه

سردرد تومور مغزی در کودکان

تومور مغزی ممکن است در کودکان هم رخ دهد؛ اغلب این تومورها در گودی جمجمه یافت می‌شوند اما احتمال دارد برخی از آن‌ها روی نیم‌کره‌های مخچه هم به وجود آیند. در کودکان به دلیل این که استخوان‌های جمجمه کاملا به یک‌دیگر متصل نیستند، فشار داخل مغز مانند بزرگسالان افزایش پیدا نمی‌کند و به همین دلیل تومور مغزی ممکن است با علائم مختلفی نمایان شود.

سردرد تومور مغزی در کودکان علاوه بر علائمی مانند حالت تهوع، تشنج و تغییرات شخصیتی، می‌تواند شامل خواب‌آلودگی زیاد، بزرگ‌تر شدن سر نوزاد و کودک و در حادترین شرایط حتی کما باشد.

سردرد ناشی از غده هیپوفیز

سردردهای ناشی از غده هیپوفیز نسبتا نادر هستند؛ اما می‌توانند در شرایط خاصی رخ دهند. این غده هورمون‌هایی را در بدن تولید می‌کند که عملکردهای مختلف بدن را تنظیم می‌کنند.

یکی از علل سردردهای مرتبط با غده هیپوفیز، تومور هیپوفیز یا آدنوم است. این تومورها می‌توانند بر بافت مغز فشار آورده و منجر به سردرد شوند. سردردهای ناشی از تومورهای هیپوفیز مزمن بوده و با گذشت زمان بدتر می‌شوند.

علاوه بر سردرد، تومور هیپوفیز می‌تواند علائم دیگری مانند مشکلات بینایی، عدم تعادل هورمونی، خستگی و حالت تهوع را نیز ایجاد کند.

 درمان سردردهای مرتبط با غده هیپوفیز به علت اصلی ایجاد آن بستگی دارد. علت ایجاد این تومور با ام آر آی مغز مشخص می‌شود. گاهی اوقات این تومور توسط جراحی تومور هیپوفیز برداشته می‌شود. سایر گزینه‌های درمانی شامل داروهایی برای کوچک کردن تومور یا مدیریت علائم ناشی از تومور هستند.

فرق سردرد میگرنی با تومور مغزی

سردرد میگرنی گاهی اوقات به دلیل شدت بالای آن با سردرد تومور مغزی اشتباه گرفته می‌شود. در ادامه تفاوت‌های این دو نوع از سردرد را با یک‌دیگر بررسی کرده‌ایم.

دلایل ایجاد

• سردردهای میگرنی: علت دقیق میگرن به طور کامل شناخته نشده است، اما بسیاری از متخصصان باور دارند که این نوع از سردرد به دلیل عوامل ژنتیکی و فعالیت غیر طبیعی مغز بروز پیدا می‌کند. محرک‌هایی مانند استرس، تغییرات هورمونی، غذاهای خاص و عوامل محیطی نیز می‌توانند در بروز میگرن نقش داشته باشند.
• سردردهای تومور مغزی: سردردهای مرتبط با تومورهای مغزی به دلیل توده در حال رشد رخ می‌دهند. این تومور می‌تواند بر بافت‌های مغز فشار وارد کرده و منجر به درد شود.

علائم

• سردردهای میگرنی: میگرن اغلب با سردردهای متوسط تا شدید که ماهیت ضربان‌دار دارند، مشخص می‌شود. از علائم شایع میگرن می‌توان به حساسیت به نور و صدا، حالت تهوع، استفراغ و اختلالات بینایی اشاره کرد.
• سردردهای تومور مغزی: سردردهای ناشی از تومورهای مغزی مداوم هستند و ممکن است در طول زمان بدتر شوند. این سردردها معمولا پس از بیدار شدن شدیدتر هستند و پس از ورزش و فعالیت‌های بدنی بدتر می‌شوند. سایر علائم مرتبط ممکن است شامل تشنج، تغییرات شناختی، مشکل در تعادل یا هماهنگی و تغییر در بینایی، گفتار یا شنوایی باشند.

درمان

• سردردهای میگرنی: گزینه‌های درمانی برای میگرن شامل تغییر شیوه زندگی مانند کاهش استرس، حفظ الگوی خواب منظم، مسکن‌های بدون نسخه، داروهای تجویزی پزشک و داروهای پیش‌گیرانه بتا‌بلاکرها و داروهای ضد افسردگی است.
• سردردهای تومور مغزی: درمان سردردهای تومور مغزی با درمان عامل زمینه‌ای بیماری، تومور، رخ می‌دهد. این درمان ممکن است شامل برداشتن تومور با جراحی مغز و اعصاب، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی یا ترکیبی از این رویکردها باشد. علاوه بر این موارد، داروهایی برای کاهش درد و مدیریت علائم توسط پزشک تجویز می‌شود.

علت سردرد بعد از عمل تومور مغزی

آبا برایتان این سوال پیش آمده که بعد از عمل تومور مغزی چه اتفاقی می افتد؟ بعد از عمل تومور مغزی امکان ایجاد سردرد وجود دارد. این سردردها در دوره نقاهت بعد از عمل تومور مغزی رخ می‌دهند و حتی پس از جراحی تومور مغزی خوش خیم هم مشاهده شده‌اند که یکی از عوارض بعد از عمل تومور مغزی خوش خیم می باشند. در لیست زیر دلایل سردرد پس از جراحی تومور مغزی را بررسی کرده‌ایم:

1. ترومای جراحی: خود عمل جراحی می‌تواند به بافت‌های اطراف، رگ‌های خونی و اعصاب آسیب وارد کند و منجر به سردرد بعد از عمل شود.
2. نشت مایع مغزی-نخاعی (CSF): در برخی موارد، لایه محافظ اطراف مغز ممکن است در حین جراحی آسیب دیده و در نتیجه مایع مغز نشت کند. این موضوع به ویژه می‌تواند زمانی که بیمار سرپا است، منجر به سردرد شود.
3. وازواسپاسم: پس از جراحی تومور مغزی، رگ‌های خونی در مغز ممکن است منقبض شوند که منجر به کاهش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به نواحی خاص می‌شود. این اتفاق در نهایت منجر به سردرد می‌شود.
4. مننژیت: در موارد نادر، باکتری‌ها یا سایر عوامل بیماری‌زا ممکن است در حین جراحی وارد مغز شده و باعث التهاب غشاهای محافظ اطراف مغز و نخاع (مننژ) شوند. این بیماری که به عنوان مننژیت شناخته می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد سردردهای شدید شود.
5. عوارض جانبی دارو: داروهای ضد درد، آنتی‌بیوتیک‌ها یا سایر داروهایی که در حین یا بعد از جراحی تجویز می‌شوند، گاهی اوقات می‌توانند باعث سردرد به عنوان یک عارضه جانبی شوند.
6. خونریزی مغزی: ممکن است خونریزی مغزی پس از جراحی، باعث سردرد شود که باید سریعا توسط پزشک درمان شود. احتمال این اتفاق بسیار کم است.

درمان سردرد ناشی از تومور مغزی

درمان سردرد تومور مغزی به عوامل مختلفی از جمله اندازه و محل تومور، سرعت رشد آن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. در ادامه برخی از روش‌های رایج درمانی آورده شده است:

• داروها: مسکن‌های ضد درد مانند مسکن‌های بدون نسخه یا داروهای تجویزی قوی‌تر، می‌توانند به مدیریت سردرد تومور مغزی کمک کنند. علاوه بر این، کورتیکواستروئیدها ممکن است برای کاهش التهاب و کاهش تورم ناشی از تومور تجویز شوند.
• جراحی: اگر تومور کوچک و در دسترس باشد، ممکن است پزشک تومور را با جراحی خارج کند. این کار می‌تواند به کاهش فشار روی مغز و کاهش سردرد کمک کند. با این حال، همه تومورهای مغزی قابل جراحی نیستند.
• پرتودرمانی: پرتوهای پرانرژی برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی به سمت تومور هدایت می‌شوند. پرتودرمانی ممکن است به کوچک کردن تومور و کاهش سردردهای مرتبط کمک کند.
• شیمی درمانی: در شیمی‌درمانی داروهایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و مهار رشد آن‌ها استفاده می‌شوند. با توجه به نوع تومور مغزی، شیمی‌درمانی ممکن است به صورت خوراکی یا داخل وریدی انجام شود.
• درمان هدفمند: برای انواع خاصی از تومورهای مغزی، از داروهای درمان هدف‌مند برای هدف قرار دادن ژن‌ها، پروتئین‌ها یا رگ‌های خونی خاصی استفاده می‌شود که برای رشد تومور ضروری هستند.